Balastlar, armatür, lamba veya diğer aydınlatma sistemi parçaları gibi herkes tarafından bilinmese de aydınlatmada hayati bir önem taşıyor. O yüzden de bu küçük cihazlara “Aydınlatma sisteminin gizli kahramanı” adı veriliyor. Bu gizli kahramanlar yürüttükleri işlev sayesinde lambaların ömrünü uzatıyor. İşte balast hakkında bilinmesi gereken detaylar…
Balast, öncelikle aydınlatma sistemlerinde oldukça kritik bir işlev üstlenen bir cihazdır. Balastlar, gaz deşarjlı lambaların çalışması için gerekli olan uygun gerilim ve akımı sağlar. Balastların çalışma sistemi şu şekildedir: Başlangıçta lambaya yüksek gerilim uygular ve böylelikle ateşlenmesini sağlar. Ancak bunun ardından gelen akımı sınırlar ve lambanın aşırı akım çekmesinin önüne geçmiş olur. Bu süreç ise lambanın ömrünü uzatırken aynı zamanda enerji tasarrufu sağlar.
Balastlar da pek çok elektrik aksamı gibi yapı ve çalışma prensipleri açısından üç ana gruba ayrılır: Bunlardan ilki manyetik balast, ikincisi elektronik balast, bir diğeri ise dijital balasttır.
Daha büyük ve ağır bir yapıya sahip olan manyetik balastlar, içerisinde yer alan bakır sargılar ve manyetik indüksiyon prensibiyle çalışır. Bu tarz balastlarda frekans değiştirmek mümkün olmadığı için ışıkta titreme görülebilir.
Elektronik balastlar ise manyetik balastlara oranla daha hafif ve kompakt bir yapıya sahiptir. Yüksek frekansta çalıştıkları için ışık titremesini azaltırken aynı zamanda enerji verimliliğini artırır. Ayrıca, lambaların daha sessiz ve verimli çalışmasını sağlar.
Dijital balastlar özellikle profesyonel aydınlatma ve tarım aydınlatması gibi alanlarda kullanılır. Hem enerji verimliliği hem de kullanım kolaylığı açısından üst düzey performans sunan bu balastlar ayarlanabilir güç seçenekleri ve sıcaklık kontrol özellikleriyle diğer balast türlerinden bir adım öne çıkarlar.
Balastlar, hem konut hem iş yeri hem iç mekan hem dış mekan, yani aydınlatma sistemlerinin olduğu hemen yerde kullanılır.
Ev ve ofis aydınlatması balastların yeri floresan lambalar ve enerji tasarruflu ampullerin yanı olurken, ticari ve endüstriyel alanlarda yani mağazalar, fabrikalar ve depolarda yüksek yoğunluklu deşarj (HID) lambalarıyla birlikte kullanılır.
Stadyumlar, sokak lambaları ve otoparklar gibi dış mekanlarda kullanılan gaz deşarjlı lambaların çalışması için de balast gereklidir.
Aydınlatma sistemlerinin kritik parçalarından olan balastları doğru bir şekilde için birtakım faktörleri göz önünde bulundurmak gerekiyor. İşte onlardan en önemlileri…
Balast seçiminde ilk olarak bakılacak nokta lamba türü ve gücü olmalıdır. Balast seçimi de bu tür ve güç ile uyumuna göre yapılmalıdır.
Aynı zamanda tercih esnasında balastın kullanım alanı da belirleyici kriterler arasında yer alır. İç mekan ya da dış mekan kullanımına uygun olması oldukça önemlidir.
Tüm elektrik aksamında olduğu gibi enerji verimliliği de balast seçiminde dikkat edilmesi gereken noktalardandır. Enerji tasarrufu sağlayan balastlar seçilerek hem bütçe hem çevre için önemli bir adım atılmış olur.
Tam bir verim sağlamak ve cihazı gözü kapalı kullanabilmek için güvenlik sertifikaları olmazsa olmazlardandır. RoHS ve CE gibi uluslararası sertifikalara sahip ürünler güvenilirlik açısından bir adım önde olduğu için bu sertifikalara sahip cihazlar öncelikle değerlendirilmelidir.
Balast arızaları, aydınlatma sisteminin performansını direkt olarak olumsuz etkileyebilir. Eğer aydınlatmanızda farklı sorunlarla karşılaşıyorsanız lamba veya armatürün yanı sıra balastta da arıza meydana gelmiş olabilir. Balastların en yaygın arıza belirtilerini ise şu şekilde sıralayabiliriz.
Işıkta Titreme bir balastın düzgün çalışmadığını gösteren en belirgin özelliklerdendir.
Lambanın geç yanması veya hiç yanamaması da balastın arızalı olduğunun bir işaretidir. Zira balastın başlangıç gerilimini sağlayamadığı için ışık geç yanar veya hiç yanmaz.
Aşırı ısınma durumunda ise henüz bir arıza olmamışsa bile oluşan aşırı ısıdan dolayı kısa süre içinde içindeki bileşenlerin arızalanmasına neden olabilir.
Bu tarz belirtiler gözlemlendiğinde hem enerji verimliliği hem de güvenlik için balastın kontrol edilmesi ve gerekirse değiştirilmesi tavsiye edilir.
Bayi Girişi
