Elektrik Sistemleri Mevzuatı, günlük hayatımızda çok karşılaştığımız bir konu değil gibi görünse de düşünüldüğünden çok daha fazla yerde karşımıza çıkar. Zira günlük hayatın içinde bu mevzuatın uygulandığı pek çok alan vardır ve hatta bu mevzuat ile güvenli ve konforlu bir yaşam sürmek mümkün olur. Peki, Elektrik Sistemleri Mevzuatı tam olarak nedir, nerelerde karşımıza çıkar ve ne işe yarar? İşte konuya dair bilinmesi gereken en temel detaylar…
Elektrik Sistemleri Mevzuatı hem bireysel hem de kurumsal açıdan elektrik üretimi, iletimi, dağıtımı ve tüketimine dair tüm çalışmaları içine alan yasa, yönetmelik, tebliğ ve standartların bütünüdür. Bu mevzuat ile elektrik ile ilgili tüm faaliyetlerin güvenli, verimli ve yasal çerçevede yürütülmesi amaçlanır. Aynı zamanda bu mevzuat, sadece teknik uygulamaları değil idari işlemleri de kapsar.
Yukarıda da bahsedildiği gibi elektrik sistemlerinde güvenliğin ve verimliliğin en önemli garantörlerinden biri olan mevzuata uyumluluk yasa ile de kontrol altına alınıp uymayanlara cezalandırma yoluna gidiliyor. Ancak bu uyum yasa ile korunmasa bile insanların hali hazırda kendiliğinden gerçekleşmesi gereken bir konu olarak önümüze çıkıyor.
Çünkü Elektrik Sistemleri Mevzuatı can ve mal güvenliği için şarttır. Zira bu mevzuat hazırlanırken oluşabilecek tüm olumsuz durumların önüne geçilmesi ve bertaraf edilmesi için uygulanması gereken tüm kurallar göz önüne alınmıştır. İşte bu kurallara uyulmaması hem insanların hayatına mâl olabilecek hem de mal kaybına yol açacak kazaların yaşanmasına neden olabilir.
Diğer yandan yetkili kurumlar tarafından yapılan denetimlerde uygunsuzluk durumunda cezaî yaptırımlar uygulanır.
Elektrik sistemlerindeki arıza nedeniyle oluşabilecek durumlarda sigorta şirketlerinin hasarı karşılaması için tesisatın mevzuata uygun olması gerekir. Bununla birlikte resmi onay ve geçici kabul işlemlerinde Elektrik Sistemleri Mevzuatı temel şarttır.
Elektrik Sistemleri Mevzuatı ilk duyulduğunda akla yalnızca konunun uzmanlarının bildiği bir detaymış gibi gelse de bu mevzuat aslında günlük hayatımızın tam ortasında yer alır. Prizden kullandığımız elektrikten, asansörle çıktığımız kata kadar her nokta bu mevzuatın kapsama alanı içindedir. İşte Elektrik Sistemleri Mevzuatı’nın hayatımıza dokunduğu bazı somut alanlar:
Evlerde
Evlerde kullanılan elektrik tesisatının güvenliği, kullanılan kablo kesitleri, kaçak akım rölesi gibi ayrıntılar "Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği"ne uygun bir biçimde belirlenir.
Yeni bir daire alırken, tesisat projesinin onaylı olması ve yapı kullanım izninin alınması yasal zorunluluktur.
Kamu Binaları ve İşyerlerinde
Hastane, okul, AVM gibi yerlerde yedek enerji sistemleri, aydınlatma seviyesi, acil çıkış yönlendirmeleri gibi uygulamalar mevzuatla net biçimde tanımlanır. Bu binalarda topraklama ölçümleri ve tesisat kontrolleri de mevzuata göre belirli periyotlarla yapılmak zorundadır.
Şantiye alanına gelen geçici enerji sistemlerinin kurulumu, pano yerleşimi ve topraklama gibi detaylar Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği ile düzenlenir. Projelerin belediye tarafından onaylanabilmesi için elektrik proje dosyasının eksiksiz ve mevzuata uygun olması şartı aranır.
Sanayi tesisleri ve fabrikalardaki üretim hatları, pano sistemleri ve OG trafoları gibi tüm elektrik altyapısı hem IEC standartlarına hem de TSE yönetmeliklerine göre tasarlanır ve işletilir. Periyodik olarak yapılması gereken testler, yalıtım kontrolleri ve enerji kalitesi ölçümleri de yine bu mevzuatla belirlenmiştir.
Konut ya da iş yeri sigortasında elektrikten kaynaklanan hasarların sigorta şirketleri tarafından karşılanabilmesi için tesisatın standartlara uygun yapılmış olması gerekir.
Mevzuata uygunluk belgesi, elektrikten kaynaklanan yangınların ardından bilirkişi değerlendirmesinde genellikle ilk bakılan şeydir.
Elektrikli Araçlar, Güneş Enerjisi, Akıllı Sistemler
Elektrikli araç şarj istasyonları, Güneş paneli kurulumu, akıllı bina sistemleri gibi yeni nesil uygulamalarda da projelendirmeler Elektrik Sistemleri Mevzuatı temel alınarak yapılır.