Teknolojinin ve şehirleşmenin hızla ilerlediği dünyada güvenlik, artık sadece sağlam duvarlardan ibaret değildir. Elektrik tesisatlarında kullanılan kabloların yapısı bile olası bir afette hayatta kalmayı kolaylaştırabilir. Halojen free kablo, ilk bakışta teknik bir terim gibi dursa da aslında çok hayati bir konuyu temsil eder: Yangın anında zehirli gazların yayılmasını önlemek.
“Halojen free” ya da Türkçesiyle halojensiz kablo, yapısında halojen grubu elementler (klor, flor, brom, iyot vb.) bulunmayan özel kablolardır. Standart PVC kablolar yangın esnasında bu maddeleri açığa çıkardığından dolayı:
- Yoğun, siyah duman oluşmasına,
- Solunum yollarını tahriş eden zehirli gazlara (örneğin; hidroklorik asit),
- Göz yanması ve panik yaratacak görüş kaybına neden olur.
Halojen free kablolar ise:
- Duman yoğunluğunu azaltır,
- Zehirli gaz çıkarmaz,
- Yangın anında tahliye sürecini kolaylaştırır.
Bu kabloların en büyük faydası yangın güvenliği sağlamasıdır. Ancak bunun ötesinde de birçok kullanım avantajı vardır:
● Yangın sırasında güvenli çıkış sağlar: Duman yoğunluğu az olduğu için insanlar yönlerini kaybetmeden kaçış yollarını bulabilirler.
● Elektronik sistemleri korur: Zehirli gazlar sadece insan sağlığına değil elektronik cihazlara da zarar verir. Halojen free kablo, sistem odalarında ve sunucu merkezlerinde donanımı da korur.
● Çevre dostudur: Yanarken doğaya toksik salınım yapmaz. Hem insan hem çevre için daha güvenlidir.
● Uluslararası standartlara uygundur: Birçok gelişmiş ülkede, kamu binalarında ve altyapılarda halojen free kablo kullanılması zorunlu hale gelmiştir.
Nerelerde Kullanılır?
Halojen free kablolar, özellikle yangın güvenliğinin kritik olduğu alanlarda tercih edilir. Farklı uygulamalarda ideal olan bu kabloların yaygın kullanım alanları:
1. Yangın Güvenliği Gerektiren Alanları: Halojen free kablolar, hastaneler, okullar, oteller, alışveriş merkezleri ve toplu alanlar gibi yüksek riskli yerlerde yaygın olarak kullanılır. Bu alanlarda herhangi bir yangın durumunda halojen içermeyen kablolar sayesinde zehirli gaz salınımı engellenir. Böylece hem alevlerin yayılması yavaşlar hem de insanların hayatta kalma şansı artar.
2. Deniz ve Kara Taşıma Araçları: Deniz araçları ve kara taşıma araçlarında halojen free kablolar yangın durumunda tehlike oluşturmaz. Gemi, tren ve uçak gibi taşıma araçları için de bu kablolar önemli bir güvenlik özelliği taşır.
3. Endüstriyel Alanlar: Elektrik sistemleri, makine ve cihazların bulunduğu endüstriyel ortamlarda halojen free kablolar olası yangın durumlarında güvenlik sağlar. Bu kablolar özellikle petrokimya tesisleri, enerji santralleri, kimyasal fabrikalar gibi alanlarda kullanılır.
4. Elektronik ve Telekomünikasyon: Telekomünikasyon altyapıları ve elektronik cihazlar gibi hassas ekipmanlarda da halojen free kablo kullanılır. Kabloların çevre dostu olması ve yangın güvenliği sağlaması bu tip alanlar için çok önemlidir.
Halojen Free Kablolarda Nelere Dikkat Etmek Gerekir?
Halojen free kabloların sunduğu güvenliği tam olarak alabilmek için ürün seçiminde bazı kritik noktalara dikkat edilmelidir:
● Standart belgeleri kontrol edilmeli: Ürünlerin üzerinde “LSZH”, “LS0H”, “Halogen Free”, “Low Smoke Zero Halogen” gibi ibarelerin yanı sıra IEC 60754, EN 50267 gibi uluslararası standartlara uygunluk belgeleri aranmalıdır.
● Sadece duman değil içeriğe de bakılmalıi: Bazı kablolar "dumanı az" olarak pazarlanabilir, fakat bu tanım söz konusu ürünleri halojen free yapmaz. Gerçek halojen free kablolar, hiçbir halojenik bileşen içermeyen özel bileşiklerle üretilir.
● Uygulama ortamına uygun olmalı: Halojen free kabloların da iç mekan, dış mekan, yer altı gibi farklı kullanım türleri vardır. Doğru kabloyu doğru yerde kullanmak gerekir.
● Montaj kaliteli olmalı: Ne kadar kaliteli kablo alırsanız alın, kötü döşenmiş bir tesisat tüm güvenlik avantajını sıfırlar. Usta ve sertifikalı elektrik teknisyenleriyle çalışmanız önemlidir.
Halojen free kablolar, klasik PVC kablolara göre genellikle biraz daha maliyetlidir. Ancak:
- Can güvenliği sağlar,
- Yangın anında cihazları ve belgeleri korur,
- Tahliye süresini uzatır,
- Sigorta primlerini düşürebilir,
- Yasal yükümlülüklere uygunluk sağlar.