NYA kablo elektrik ile ilgilenen hemen herkesin bilmesi gereken kablo çeşitlerindendir. Elektriğin bulunduğu her yerde bulunan bu kablolar farklı özelliklere sahipken ihtiyaca göre kablo seçimi de hayati önem taşır. Zira kesit, iletken madde, izolasyon malzemesi ve renk kodlarına dikkat edilmediği takdirde tehlikeli durumlarla karşı karşıya kalınabilir.
Günümüzde elektriğin olmadığı bir hayat düşünülemezken, NYA kablo çeşitlerinin olmadığı bir yerde elektriğin olduğu düşünülemez. Çünkü bu tarz kablolar hem izolasyon açısından oldukça güvenli hem de iç mekândan dış mekâna kadar geniş bir kullanım alanına sahiptir.
NYA kablo kısaca bir alçak gerilim kablosudur. Onu diğer kablolardan ayıran özelliklerinin başında ise tek damarlı ve tek telli bir bakır iletkene sahip olması gelir. Bununla birlikte NYA kablolar, PVC izolasyonludur ve esnekliği düşüktür. Sabit bağlantılar için tasarlanan bu kablolar, genellikle bina içi elektrik tesisatlarında, priz, anahtar ve aydınlatma bağlantıları için tercih edilir.
Bununla birlikte çoğunlukla kuru ve iç mekanlarda kullanılması tavsiye edilen NYA kablo çeşitleri dış mekân veya nemli ortamlarda kullanım için uygun değildir. Ayrıca yine sabit bağlantılar için üretilen bu kablo türü hareketli cihazlarda kullanılmamalıdır.
NYA kablolar hem yüksek verimlilik hem de sunduğu güvenlik ile günümüzde geniş bir kullanım alanına sahiptir. Ancak en çok nerelerde kullanıldığına baktığımızda belli başlı birkaç alan önümüze çıkar. Bunların içinde;
Priz, anahtar ve aydınlatma bağlantılarının kullanıldığı bina içi elektrik tesisatları,
Motor kabloları, kontrol panelleri ve makinelerdeki elektrik bağlantılarının yer aldığı endüstriyel uygulamalar:
Yangına dayanıklı ve özel tasarımlı kabloların kullanıldığı yangın alarm sistemleri ve
UV ışınlarına ve çevresel faktörlere dayanıklı kabloların sıkça yer aldığı dış mekân uygulamalarını sayabiliriz.
NYA kablo çeşitlerine bakıldığında ise özellikle iki farklı tür dikkat çeker. Bunlardan ilki kesitlerine göre NYA kablolarıdır, diğeri ise rengine göre NYA kablolardır.
Kesitlerine göre NYA kabloların kullanım alanları da farklılık gösterir;
1.5 mm² ve 2.5 mm² kesite sahip NYA kabloları bina içi priz ve aydınlatma devrelerinde kullanılırken,
4 mm² ve 6 mm² kesite sahip NYA kablolar, bina ana panoları ve daha yüksek akım gerektiren devrelerde tercih edilir.
Elektrik yüküne uygun doğru kesitin seçilmesi önemlidir; yanlış seçim aşırı ısınma ve yangın riskine yol açabilir.
Bununla birlikte farklı renklerde üretilen NYA kablolar, iletkenin görevine göre sınıflandırılmıştır. Buna göre;
Kırmızı, Siyah ve Kahverengi renkteki NYA kablolar faz iletkenleri,
Mavi renkteki NYA kablolar Nötr iletken,
Sarı-Yeşil renkteki NYA kablolar ise Topraklama iletkeni olarak belirtilir.
NYA kablo alırken dikkat edilecek birkaç nokra hem güvenlik hem de verimlilik açısından büyük önem taşımaktadır.
Daha önce NYA kabloların kesiti bakımından farklı çeşitlere sahip olduğundan bahsetmiştik. Buna göre aydınlatma devreleri için 1.5 mm2, priz devreleri için 2.5 mm2 ve ana dağıtım hatları ve sigorta panoları için 4-6 mm2 kesitteki kabloları tercih etmelisiniz. Eğer büyük büyük miktarda gücün bulunduğu alanlarda küçük kesit NYA kablo kullanılırsa kablolar ısınabilir ve yangına yol açabilir. Tam tersi olarak daha az güce sahip alanlarda büyük kesitlerdeki kabloların kullanılması verimliliği olumsuz etkileyecektir.
Her türlü elektrik aksamında olduğu gibi NYA kablolarında da kalite ve marka güvenirliğine dikkat etmek hayati önem taşır. Bunun için TSE, ISO ve CE belgeleri olan ürünlerin tercih edilmesi her zaman ilk öncelik olmalıdır.
Ayrıca NYA kabloların bakır içeriğinin yüzde yüz saf olması da dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli konudur. Hem iletkenlik hem de güvenirlik açısında değerlendirilen bakır kablolar kaliteli olduğunda hem daha az enerji kaybı yaşanır hem de iletkenlik maksimum seviyede olur.
NYA kablo çeşitlerinde kullanılan izolasyon da (PVC kalitesi) değerlendirmeye alınması gereken bir unsur olarak karşımıza çıkar. Zira kablolardaki izolasyon malzemesinin yanmaz ve dayanıklı olması önemlidir. Bununla birlikte aşırı sıcaklık veya nemde çatlama yapmayan esnek bir yapıya sahip izolasyonlu kablolar tercih önceliği taşımalıdır.
Farklı markaların kabloları karşılaştırılırken, kalitenin yanı sıra metre başına düşen fiyat incelenmelidir. Fiyatı ucuz olan kablonun kalitesinin de eksik olacağı ve tehlikeye yol açacağı unutulmamalıdır.